Πάσχα έρχεται και το θρησκευτικό συναίσθημα λίγο – πολύ βρίσκεται σε έξαρση. Οι καμπάνες που ηχούν καθημερινά, υπενθυμίζουν την ιδιαιτερότητα των ημερών κι επιβάλλουν με τον οξύ μεταλλικό τους ήχο το ρυθμό της καθημερινότητας.
Μεγάλη Εβδομάδα αρχίζει σήμερα και μέρα τη μέρα οι εκκλησίες θα γεμίζουν πιστούς για να παρακολουθήσουν την εξέλιξη και την κορύφωση των «Παθών». Εξαντλητικό το τελετουργικό, που οδηγεί βήμα το βήμα μέχρι τη μεγάλη στιγμή της χριστιανοσύνης, την Ανάσταση.
Πολύς ο κόσμος που θα διαβεί και πάλι το κατώφλι κάποιας εκκλησίας, αφού αυτές τις μέρες εκτός από εκείνους που εκκλησιάζονται τακτικά, οι περισσότεροι πηγαίνουν για ν’ ανάψουν ένα κερί «για το καλό», από έθιμο, αν κι εδώ που τα λέμε, στους δύσκολους καιρούς που ζούμε, χρόνο με το χρόνο όλο και πιο πολλοί στρέφονται στην παρηγοριά της θρησκείας μέσω της εκκλησίας.
Μεγάλη Εβδομάδα αρχίζει σήμερα και μέρα τη μέρα οι εκκλησίες θα γεμίζουν πιστούς για να παρακολουθήσουν την εξέλιξη και την κορύφωση των «Παθών». Εξαντλητικό το τελετουργικό, που οδηγεί βήμα το βήμα μέχρι τη μεγάλη στιγμή της χριστιανοσύνης, την Ανάσταση.
Πολύς ο κόσμος που θα διαβεί και πάλι το κατώφλι κάποιας εκκλησίας, αφού αυτές τις μέρες εκτός από εκείνους που εκκλησιάζονται τακτικά, οι περισσότεροι πηγαίνουν για ν’ ανάψουν ένα κερί «για το καλό», από έθιμο, αν κι εδώ που τα λέμε, στους δύσκολους καιρούς που ζούμε, χρόνο με το χρόνο όλο και πιο πολλοί στρέφονται στην παρηγοριά της θρησκείας μέσω της εκκλησίας.
Καθένας με την είσοδό του στο ναό, μετουσιώνοντας την αγάπη και την αλληλεγγύη του προς τον συνάνθρωπο σε πράξη, θα προσφέρει απ’ το περίσσευμα ή το υστέρημά του κατά τα πατροπαράδοτα. Ποιος άραγε δεν μπορεί ν’ ανακαλέσει με ευκολία στη μνήμη του τον ήχο του «οβολού», όπως πέφτει μέσα στο παγκάρι;
Ενώ όμως η αυθόρμητη κι εκούσια συνεισφορά στο «φιλόπτωχο ταμείο» έχει γίνει συνήθεια κι αναπόσπαστη χειρονομία καλής θέλησης εκ μέρους των πιστών που προσέρχονται στις εκκλησίες, η περιφορά του «δίσκου» αποτελεί απαράδεκτη κι εν πολλοίς εξευτελιστική για την εκκλησία διαδικασία. Δεν μπορώ να φανταστώ κάτι περισσότερο αγοραίο κι αποπροσανατολιστικό από να ψάχνουν οι εκκλησιαζόμενοι το πορτοφόλι τους κατά τη διάρκεια της λειτουργίας.
Η αγάπη, η καλοσύνη, η φιλευσπλαχνία, η αλληλεγγύη δεν επαιτούνται, ούτε απαιτούνται. Αποτελούν συναισθήματα που έχουν εσωτερικευθεί και εκδηλώνονται με διακριτικότητα, σεβασμό και αξιοπρέπεια. Η επίσημη Εκκλησία με το θεσμό του «δίσκου» καταπατά κάθε έννοια ελεύθερης βούλησης των πιστών, αλλοιώνει τον κατανυκτικό χαρακτήρα της λειτουργίας και αναμιγνύει τα υπερκόσμια με τα εγκόσμια. Ανατρέχοντας σχετικές πηγές στο διαδίκτυο, ανακάλυψα και οδηγία για τον τρόπο που θα πρέπει οι Επίτροποι ν’ αδειάζουν τους «δίσκους» στο παγκάρι, «ώστε ο θόρυβος των κερμάτων νά μή ενοχλεί κανένα, ούτε νά σκανδαλίζει».
Το μέγεθος κι η αποτίμηση της «εκκλησιαστικής», όπως λέγεται, περιουσίας έχει αποτελέσει θέμα για μύρια όσα άρθρα, σχόλια και αντιπαραθέσεις. Το ίδιο και για το χάος με τα μυριάδες -περισσότερα από 10.000- εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα (μητροπόλεις, ναοί, μονές, προσκυνήματα, ιδρύματα, κληροδοτήματα κ.ά.). Δεν θα λύσουμε τώρα –αμφιβάλουμε κι αν θα λυθεί ποτέ– αυτό το θέμα. Το θέμα όμως της «περιφοράς δίσκου» κατά τη διάρκεια της λειτουργίας είναι ένα θέμα που μπορεί και πρέπει να λυθεί άμεσα. Η κατάργηση αυτού του αήθους «εκβιασμού» των εκκλησιαζόμενων στο όνομα της στήριξης των ναών ή κι εγώ δεν ξέρω ποιού, είναι αναγκαίο να τερματιστεί.
Δεν θα χρησιμοποιήσουμε ως επιχείρημα τη φορολογική ασυλία της Εκκλησίας ενόψει της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας, ούτε την εν πολλοίς λαϊκιστική κριτική για τη χλιδή και την υπερβολή που παρατηρείται στις εκδηλώσεις πολλών ιεραρχών και ιερών ναών. Δεν θα εκμεταλλευτούμε τις αμφιλεγόμενες δραστηριότητες που πρόσφατα είδαν το φως της δημοσιότητας και πρόσβαλαν το κοινό αίσθημα (βλέπε Βατοπέδιο). Υποστηρίζουμε μόνο την ανάγκη ν’ αποκτήσει ο εκκλησιασμός, αυτό το καταφύγιο της ψυχής για τους πιστούς, τα πνευματικά χαρακτηριστικά που θα πρέπει να τον διακρίνουν και ν’ απαλλαγεί από στοιχεία που αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία του και προκαλούν το θρησκευτικό συναίσθημα.
Οι «λαϊκοί» έχουν το κριτήριο και το αισθητήριο να συμπαραστέκονται και να υποστηρίζουν εκεί που υπάρχουν πραγματικές ανάγκες. Ας τους δείξει κι η Εκκλησία την εμπιστοσύνη της, ας αρκεστεί στην ενθάρρυνση και στην εμψύχωση των πιστών κι ας αφεθεί στην ελεύθερη κρίση και την αγάπη τους. Είμαι βέβαιος, ότι όχι μόνο θα εκπλαγεί από το αλάθητο και τη διακριτικότητα των πρωτοβουλιών τους, αλλά θα εισπράξει ως «σώμα» και πολλαπλάσια. Κι αυτά τα «έσοδα» –αν αναφερόμαστε φυσικά σε πνευματικό ίδρυμα– δεν αποτιμώνται μόνο από Εκκλησιαστικά Συμβούλια κι Ερανικές Επιτροπές, αλλά προπαντός από γαλήνιες συνειδήσεις και χαμόγελα αγάπης.
Ενώ όμως η αυθόρμητη κι εκούσια συνεισφορά στο «φιλόπτωχο ταμείο» έχει γίνει συνήθεια κι αναπόσπαστη χειρονομία καλής θέλησης εκ μέρους των πιστών που προσέρχονται στις εκκλησίες, η περιφορά του «δίσκου» αποτελεί απαράδεκτη κι εν πολλοίς εξευτελιστική για την εκκλησία διαδικασία. Δεν μπορώ να φανταστώ κάτι περισσότερο αγοραίο κι αποπροσανατολιστικό από να ψάχνουν οι εκκλησιαζόμενοι το πορτοφόλι τους κατά τη διάρκεια της λειτουργίας.
Η αγάπη, η καλοσύνη, η φιλευσπλαχνία, η αλληλεγγύη δεν επαιτούνται, ούτε απαιτούνται. Αποτελούν συναισθήματα που έχουν εσωτερικευθεί και εκδηλώνονται με διακριτικότητα, σεβασμό και αξιοπρέπεια. Η επίσημη Εκκλησία με το θεσμό του «δίσκου» καταπατά κάθε έννοια ελεύθερης βούλησης των πιστών, αλλοιώνει τον κατανυκτικό χαρακτήρα της λειτουργίας και αναμιγνύει τα υπερκόσμια με τα εγκόσμια. Ανατρέχοντας σχετικές πηγές στο διαδίκτυο, ανακάλυψα και οδηγία για τον τρόπο που θα πρέπει οι Επίτροποι ν’ αδειάζουν τους «δίσκους» στο παγκάρι, «ώστε ο θόρυβος των κερμάτων νά μή ενοχλεί κανένα, ούτε νά σκανδαλίζει».
Το μέγεθος κι η αποτίμηση της «εκκλησιαστικής», όπως λέγεται, περιουσίας έχει αποτελέσει θέμα για μύρια όσα άρθρα, σχόλια και αντιπαραθέσεις. Το ίδιο και για το χάος με τα μυριάδες -περισσότερα από 10.000- εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα (μητροπόλεις, ναοί, μονές, προσκυνήματα, ιδρύματα, κληροδοτήματα κ.ά.). Δεν θα λύσουμε τώρα –αμφιβάλουμε κι αν θα λυθεί ποτέ– αυτό το θέμα. Το θέμα όμως της «περιφοράς δίσκου» κατά τη διάρκεια της λειτουργίας είναι ένα θέμα που μπορεί και πρέπει να λυθεί άμεσα. Η κατάργηση αυτού του αήθους «εκβιασμού» των εκκλησιαζόμενων στο όνομα της στήριξης των ναών ή κι εγώ δεν ξέρω ποιού, είναι αναγκαίο να τερματιστεί.
Δεν θα χρησιμοποιήσουμε ως επιχείρημα τη φορολογική ασυλία της Εκκλησίας ενόψει της δύσκολης οικονομικής συγκυρίας, ούτε την εν πολλοίς λαϊκιστική κριτική για τη χλιδή και την υπερβολή που παρατηρείται στις εκδηλώσεις πολλών ιεραρχών και ιερών ναών. Δεν θα εκμεταλλευτούμε τις αμφιλεγόμενες δραστηριότητες που πρόσφατα είδαν το φως της δημοσιότητας και πρόσβαλαν το κοινό αίσθημα (βλέπε Βατοπέδιο). Υποστηρίζουμε μόνο την ανάγκη ν’ αποκτήσει ο εκκλησιασμός, αυτό το καταφύγιο της ψυχής για τους πιστούς, τα πνευματικά χαρακτηριστικά που θα πρέπει να τον διακρίνουν και ν’ απαλλαγεί από στοιχεία που αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία του και προκαλούν το θρησκευτικό συναίσθημα.
Οι «λαϊκοί» έχουν το κριτήριο και το αισθητήριο να συμπαραστέκονται και να υποστηρίζουν εκεί που υπάρχουν πραγματικές ανάγκες. Ας τους δείξει κι η Εκκλησία την εμπιστοσύνη της, ας αρκεστεί στην ενθάρρυνση και στην εμψύχωση των πιστών κι ας αφεθεί στην ελεύθερη κρίση και την αγάπη τους. Είμαι βέβαιος, ότι όχι μόνο θα εκπλαγεί από το αλάθητο και τη διακριτικότητα των πρωτοβουλιών τους, αλλά θα εισπράξει ως «σώμα» και πολλαπλάσια. Κι αυτά τα «έσοδα» –αν αναφερόμαστε φυσικά σε πνευματικό ίδρυμα– δεν αποτιμώνται μόνο από Εκκλησιαστικά Συμβούλια κι Ερανικές Επιτροπές, αλλά προπαντός από γαλήνιες συνειδήσεις και χαμόγελα αγάπης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου